توران Turan : که در آن واج ” او u ” و واج ” آ a ” ، هر دو جز حروف صدادار آهنگ پایین هستند ( تمامی حروف صدادار (واکه های یک کلمه ) جز حروف صدادار آهنگ پایین هستند).

۲-حروف صدادار آهنگ بالا:

اَ (فتحه) Ə – ائـ (کسره) E – ای İ – اؤ Ö – او Ü

مثال:

گولمَک gülmək : خندیدن…. که در آن واج ” او ü ” و واج ” فتحه ə ” ، هر دو جز حروف صدادار آهنگ بالا هستند ( تمامی حروف صدادار (واکه های یک کلمه) جز حروف صدا دار آهنگ بالا هستند).

گـَـلمَک gəlmək : آمدن…. که در آن واج ” فتحه ə ” دو بار تکرار شده است که از حروف صدادار آهنگ بالا می باشد ( تمامی حروف صدادار (واکه های یک کلمه) جز حروف صدا دار آهنگ بالا هستند).

گئدمَک getmək : رفتن…. که در آن واج ” کسره e ” و واج ” فتحه ə ” ، هر دو جز حروف صدادار آهنگ بالا هستند ( تمامی حروف صدادار (واکه های یک کلمه) جز حروف صدا دار آهنگ بالا هستند).

البته این قانون برای کلماتی که از زبان های دیگر وارد زبان ترکی آذربایجانی شده است صدق نمی کند و این کلمات اکثرا به شکل اصلی خود در ترکی آذربایجانی وارد شده اند. هر چند حتی این کلمات هنگام گرفتن پسوند، از قوانین زبان ترکی آذربایجانی تبعیت می کنند.

کلمات به انواع مختلف تقسیم می شوند:

کلمه ساده : یاشار Yaşar – حوسین (حسین) Hüseyn – توران Turan

کلمه ترکیبی با پسوند : حوسین دَه ( حسین دَه) Hüseyndə : در [ پیش ] حسین – گولَندَه güləndə : موقع خندیدن

نکته: حروف صدادار کلمه ی ترکیبی با هم هماهنگ هستند ( طبق قانونی که بالاتر ذکر شد).

کلمه مرکب که به وسیله ی چند اسم یا چند کلمه ساخته می شوند:

محمدعلی Məhəmmədəli – گول باغی gülbağı : باغ گل

در جمله، هر یک از این کلمات برای خود نام مشخصی دارند.

اسم : حسن Həsən – باغ bağ – محمدعلی Məhəmmədali

فعل : گول gül : بخند – گلیرم gəlirəm : می آیم – گئت get : برو

صفت : گؤزَل gözəl : زیبا – یاخچی yaxşı : خوب

قید : ایندی indi : الان – بورا bura : اینجا – صاباح sabah : فردا

ضمیر : من mən ( بَن bən ) : من – سَن sən : تو – اونلار onlar : آنها، ایشان

کلمات ربطی : هم həm : هم – داهي dahı : باز

و کلمات تشبیهی، کلمات پسوندی، کلمات اضافی، حروف اضافی و… نیز به کار گرفته خواهند شد.

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: